In november ’24 ontmoet ik L en haar moeder. Na een traject van jaren zijn de experts eindelijk overtuigd van haar ondragelijk lijden en akkoord met de gewenste euthanasie.

L heeft al veel geregeld; haar kaart, een gedichtenbundel om uit te delen, plaatcake van haar oud-collega en details ter aankleding. Haar woorden die tijdens het afscheid moeten klinken is ze aan het inspreken.

Al snel voel ik een klik met L, haar lieve moeder en haar trouwe hulphond.

L wil een gepersonaliseerde kist van @studioHemeltjelief. Het zien en voelen van deze kist confronteert, want hoewel de euthanasie niet snel genoeg kan komen is er ook verdriet om het afscheid nemen van haar lieven. Achter de lach die ik vaak zie schuilt veel pijn, dat is me duidelijk.

Zodra de euthanasie-datum bekend is boek ik de locatie en de bijdragers voor het afscheid evenals de crematie. L bepaalt haar wensen voor de laatste verzorging, haar kleding en kapsel en de opbaring op bed. Zelf spreekt ze nog af met de nagelstyliste. Ze kiest voor een witte rouwauto met roze accenten: tompouce-linten aan de spiegels en een chauffeur met roze stropdas. Voor de plechtigheid bepaalt ze de volgorde van sprekers, muziek en foto’s, evenals de inrichting van de ruimte en de aankleding.

En dan is er onze laatste afspraak. Ik weet dat ze er blij van wordt en breng tompoezen mee. Alles is klaar en L vertelt dat ze uitkijkt naar haar laatste avondmaal: gourmetten met het gezin!
Als ik vertrek krijg ik een schilderijtje met bloemen, een hartje en kusjes. Na de knuffel met haar moeder is er onze dikke knuffel die zich een paar keer herhaalt. Met natte ogen wens ik haar sterkte in het loslaten van haar lieven en een fijne, welverdiende bevrijding.

Tijdens haar laatste avond dwalen mijn gedachten regelmatig af en zie ik het gezin voor me, gezellig gourmettend. Om 21.30 gaat mijn telefoon, huilend doet de moeder verslag; Terwijl L en haar naasten genoten van het gourmetten ging de deurbel. Betrokken arts en verpleegkundige kwamen zeggen dat de euthanasie niet kon doorgaan vanwege een professionele nalatigheid waarop hun instituut kon worden aangesproken wanneer derden – die twijfels hadden geuit – de euthanasie officieel zouden aankaarten.

Wat een drama, niet te bevatten! Ik weet niet wat ik hoor en al helemaal niet wat te zeggen.

De volgende dag cancel ik alle boekingen. Mijn collega’s zijn aangedaan, niemand heeft dit eerder meegemaakt; “misdadig!” klinkt het regelmatig…

Na nog een professionele fout in het tweede traject (hoe kan dit?!) wordt voorgesteld om “het even” een half jaar te laten rusten. Dat is geen optie.
Ondanks dat L juist alleen echt van eten en drinken kan genieten, besluit ze hiermee te stoppen, de enige optie naast zelfdoding.

Het voelt zo oneerlijk; het leven en de weg naar erkenning waren al zo zwaar voor L, dat geldt nu ook voor haar levensbeëindiging.

Vier maanden later dan gepland overlijdt L
en is er het mooie afscheid dat ze zelf regisseerde…